23 فوریه 2022 - بیماران دیابتی پس از دریافت تشخیص، درمان استانداردی را دریافت می کنند که شامل ویزیت منظم پزشکان مراقبت های اولیه و شرکت در کلاسهای آموزشی دیابت است که توسط مربیان و متخصصان تغذیه ی دیابت ارائه می گردد تا بیماران در مورد این بیماری و اینکه چرا و چگونه باید از خود مراقبت کنند، آگاهی لازم را کسب کنند. اگر کنترل قند خون بیمار بهبود نیافت، به متخصص ارجاع داده می شود. با این حال، یک متخصص دیابت در کالج پزشکی بیلور با گذشت زمان متوجه شده است که بسیاری از بیمارانش اغلب مفاهیم اولیه دیابت را علیرغم دریافت مراقبت‌های معمول درک نکرده اند. بنابراین او یک رویکرد آموزشی به نام آموزش جامع دیابت مبتنی بر قیاس  (ABCDE) را با استفاده از زبان آسان برای درک این مفاهیم توسعه داد. یافته های این مطالعه گذشته نگر در Healthcare منتشر شده است.

دکتر Sekhar، دانشیار بخش غدد درون ریز، دیابت و متابولیسم در کالج Baylor، گفت: این به عنوان یک پروژه تحقیقاتی آغاز نشد، اما تلاشی از سوی من برای غلبه بر یک مانع بالینی در جهت ارائه آموزش موثرتر و معنادار دیابت بود.این کار با قدم های کوچک شروع شد، اما به قدری مورد استقبال بیماران قرار گرفت که فکر کردم، "چگونه می توانم این نتایج بالینی را در یک مقاله گزارش کنم تا بتوانم ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی را از شکل جایگزین و موثر ارتباط بیمار با مفاهیم دیابت و بهبود خودمراقبتی مطلع کنم؟

بیماران دیابتی در جمعیت های محروم اجتماعی اغلب با موانع اقتصادی، نژادی، قومیتی و زبانی مواجه هستند که باعث می شود آنها احساس غمگینی کنند و اهمیت تشخیص این بیماری و خودمراقبتی را درک نکنند. از آنجایی که آموزش استاندارد دیابت ممکن است برای بیماران نامفهوم باشد، آنها اغلب مراحل مهم در بهبود سلامت کلی خود را که شامل نظارت و حفظ سطوح خوب هموگلوبین A1c و تمرکز بر یک رژیم غذایی سالم با پرهیز از نوشیدنی‌های شیرین و فست فودها است، دنبال نمی‌کنند.

دکتر Sekhar، رویکرد جدید ABCDE را برای آموزش بیماران در مورد این مفاهیم اساسی مراقبت از دیابت ایجاد کرد. آموزش دیابت شامل آموزش اهمیت مصرف داروها، پیروی از یک رژیم غذایی سالم، ورزش منظم، معاینه سالانه ی شبکیه چشم و نظارت بر هموگلوبینA1c است. او از قیاس‌های متنوع و متعددی برای انتقال مؤثر مفاهیم دیابت به بیمارانش که در کلینیک دیابت او در هیوستون حضور دارند، استفاده می‌کند.

قیاس سرعت سنج

یکی از تشبیه‌هایی که برای درک هموگلوبینA1c در بین بیماران موثر واقع شد، «قیاس سرعت‌سنج» بود، جایی که او دیابت را با خودرو مقایسه می‌کند تا آزمایش HbA1c را به شیوه‌ای مرتبط­­‌تر توضیح دهد.

دکتر Sekhar،گفت: مفهوم آزمایشHbA1c ، کمی انتزاعی است. توضیح اینکهHbA1c ، یک مقدار قند خون متوسط ​​در یک دوره 3 ماهه است، روشی است که اکثر پزشکان و مربیان آن را به بیماران ارائه می دهند، اما ارتباط با آن و دسترسی به سطح مطلوب دشوار است، و بسیاری از بیماران تفاوت اساسی بین کنترل قند خون با ارزش خوب، یعنی هموگلوبین A1c برابر با 7٪ و کمتر، یا قند خون خطرناک با هموگلوبینA1c  بالا، را درک نمی کنند.

دکتر Sekhar، به بیمارانش می گوید: تصور کنید که دیابت یک اتومبیل است. سرعت سنج خودروی دیابتی شما تست A1c است که به شما می گوید دیابت شما با چه سرعتی حرکت می کند. مقدار خوب آزمایش دیابت شما HbA1c، 7 درصد است. اگر نتیجه آزمایش HbA1c شما 7٪ باشد، مثل این است که در یک خیابانی که در آن مدرسه وجود دارد با سرعت 20 مایل در ساعت رانندگی می کنید، که یک سرعت رانندگی کاملاً ایمن است.

اگر عدد A1c شما 8 درصد باشد، یک امتیاز بالاتر از حد نرمال است. هر یک درصد A1c بالاتر مانند رانندگی با سرعت 20 مایل در ساعت بیشتر از حد مجاز است. اگرA1c ، یک بیمار 14 درصد باشد، یعنی او با سرعت 160 مایل در ساعت رانندگی می کند. در این وضعیت اگر عابر پیاده وارد خیابان شود و جلوی ماشین شما که با سرعت 160 مایل در ساعت در حرکت است، قرار گیرد می‌تواند آسیب جدی ببیند، اگر سرعت HbA1c خود را کاهش ندهید و HbA1c خود را به سطوح ایمن‌تر نرسانید، ماشین دیابتی با سرعت زیاد به چشم‌ها، کلیه‌ها، پاها، قلب و مغز شما آسیب می‌زند.

به همین دلیل است که دیابت یکی از علل اصلی نابینایی، قطع عضو، نارسایی کلیه، حملات قلبی و سکته است. دکتر Sekhar، توضیح داد که این سبک از پیام رسانی به شدت برای بیماران موثر است و پاسخ آنها از نظر بهبود خودمراقبتی فوری است.

قیاس صندلی

دکتر Sekhar، از "قیاس صندلی" برای توضیح مولفه های اساسی مراقبت از دیابت، مانند رژیم غذایی سالم، ورزش روزانه و پایبندی به داروهای دیابت استفاده می کند. یک صندلی واقعی برای ثبات نیاز به چهار پایه قوی دارد و اگر یک پایه آن شکسته شود، صندلی می افتد. به طور مشابه، کنترل خوب دیابت توسط چهار پایه پشتیبانی می شود و اگر یک پایه شکسته شود، دیابت به خوبی کنترل نمی شود. او توضیح می دهد که این پایه های صندلی دیابت، عبارتند از:

·        پایه ی اول: هر چیزی که می نوشید باید سالم باشد. به طور عمده آب بنوشید و از مصرف نوشیدنیهای قندی و شیرین خودداری کنید.

·        پایه ی دوم: باید سالم غذا بخورید.

·        پایه ی سوم: فعالیت بدنی و ورزش تحت نظر پزشک و بطور صحیح.

·        پایه ی چهارم: داروهای دیابت را طبق دستور مصرف کنید.

درست مانند یک صندلی که نمی تواند به تنهایی روی یک پایه بایستد، تلاش برای کنترل دیابت با مصرف دارو به تنهایی و نادیده گرفتن رژیم غذایی، نوشیدنی سالم و برنامه های ورزشی، باعث بهبود دیابت نمی شود.

دکتر Sekhar، گفت: من این تشبیهات را در آموزش دیابت ادغام می کنم. وقتی بیمارانم این مفاهیم اساسی را درک کنند، توصیه های پزشکی من همیشه به خوبی مورد استقبال قرار می گیرد. من می توانم نور درک مفاهیم و برقراری ارتباط را در چهره ی آنها ببینم و بسیاری از بیمارانم بعد از آن گفته اند که با رویکرد ABCDEتوانسته اند دیابت را بهتر درک کنند. نتایج با بهبودهای بسیار قابل توجهی در نگرش، رفتار و اشتیاق نسبت به خودمراقبتی دیابت شگفت انگیز بود، که به بهبود کنترل قند خون آنها منجر شد.

درس هایی از این مطالعه

در این مطالعه گذشته نگر، دکتر Sekhar، تجربه خود را با 24 بیمار دیابتی (12 زن و 12 مرد) که به دلیل دیابت کنترل نشده به او مراجعه کرده بودند، گزارش داد. این بیماران قبلاً مراقبت‌های معمولی را دریافت کرده بودند و برای آنها دارو تجویز شده بود، اما دوزهای روزانه ی خود را فراموش و بطور منظم در روز مصرف نمی‌کردند. آنها همچنین از یک رژیم غذایی سالم پیروی نمی کردند. او داروها یا دوز داروهای آنها را تغییر نداد و داروهای جدید تجویز نکرد ، بلکه رویکرد ABCDE را برای کمک به آنها در درک اهمیت رژیم غذایی، ورزش و پیروی از دارو ارائه کرد. وقتی این بیماران سه ماه بعد بازگشتند، او کاهش آشکاری در مقادیر قند خون آنها مشاهده کرد و بیمارانش با امید و اشتیاق بیشتر احساس بهتری داشتند. او حتی در ویزیت دوم آنها که شش ماه پس از آموزش رویکرد ABCDE بود، متوجه ی بهبود مداوم نتایج دیابت آنها شد.

دکتر Sekhar، گفت: وقتی اعداد شروع به بهتر شدن می کنند، به این معنی است که آنها احساس خوبی دارند. آنها متوجه می شوند که در طول روز کمتر ادرار می کنند و چندین بار در شب بیدار نمی شوند تا به دستشویی بروند، و انرژی بیشتری دارند و در کل احساس بهتری دارند. اگر این پیشرفت‌ها را به خودمراقبتی بهتر مرتبط کنید، خواهید دید که روش آموزش ABCDE، دلیل اصلی تغییر رفتار آنها است. او بر اهمیت آموزش دیابت با رویکردی مبنی بر سه موضوع تأکید کرد:

·        آموزش: هر بیمار دیابتی باید به درستی آموزش ببیند تا حدی که دیابت خود را درک کند.

·        تشویق: به بیماران اجازه دهید بدانند که می توانند این کار را انجام دهند و به آنها کمک کنید تا بر ناامیدی ناشی از دیابت غلبه کنند.

·        توانمندسازی: به بیماران کمک کنید تا از دیابت خود مراقبت کنند.

دکتر Sekhar،سعی نمی کند چرخ را دوباره اختراع کند، وی معتقد است مفاهیم اولیه دیابت که از قبل در کلاس های آموزش دیابت وجود دارد، مناسب و کافی هستند. او از زبان های مختلفی با رویکرد ABCDE برای انتقال این مفاهیم به بیماران استفاده می کند. او امیدوار است با همکاری روانشناسان رفتاری و سایر متخصصان درگیر در تحقیقات اصلاح رفتار، بودجه ای برای انجام یک کارآزمایی بالینی آینده نگر به دست آورد.

گامهای بعدی

گام بعدی انجام یک مطالعه آینده نگر با بیماران دیابتی جدید است که در آن یک گروه هم آموزش سنتی دیابت و هم رویکرد ABCDE را دریافت می کنند، در حالی که گروه دیگر فقط آموزش سنتی دیابت را بدون ABCDE دریافت می کنند، تا ارزیابی شود که آیا ارائه این رویکرد باعث ایجاد تفاوت در دستیابی به اهداف گلایسمی می شود یا خیر.

او امیدوار است که این ابزار آموزشی به راحتی در دسترس باشد تا پزشکان بتوانند در کلینیک های خود از آن استفاده کنند.

دکتر Sekhar،گفت: طبق تجربه من، بسیاری از بیماران برای درک این مفاهیم ساده و اساسی تلاش می کنند. یافتن زبان ساده برای توضیح آن به گونه ای که منجر به درک بهتر شود، برای بیماران بسیار مفید است. من به طور مستمر در حال توسعه ی قیاس های جدیدتر برای توضیح مفاهیم دقیق تر دیابت مانند عملکرد سلول های بتا، مقاومت به انسولین، چرایی شروع تزریق انسولین، نحوه عملکرد داروهای دیابت و موارد دیگر هستم.

این مقاله ی تحلیلی گذشته‌نگر از تأثیر رویکرد ABCDE آموزش دیابت بر پیامدهای قند خون می گوید که توسط دکتر Sekhar، برای بیمارانی که در کلینیک دیابت او حضور دارند، ایجاد شده است.

منبع:

https://medicalxpress.com/news/2022-02-analogy-based-glycemic-diabetic-patients-hyperglycemia.html